KÜTLE VE AĞIRLIK İLİŞKİSİ (7.SINIF)

AĞIRLIK BİR KUVVETTİR

Cisimlerin yere düşmesi onlara bir kuvvetin etki ettiğini gösterir. Dünya, yeryüzündeki tüm varlıklara
çekim kuvveti uygular. Bu çekim kuvveti yer çekim kuvveti adını alır.

Yer çekim kuvveti Dünya’nın her yerinde, yerin merkezine doğrudur.

Bir cisme etki eden yer çekimi kuvvetine ağırlık denir.

Ağırlık da bir kuvvet olduğundan bir çeşit dinamometre olan yaylı terazi ile ölçülür. Birimi Newton'dur. “N” ile gösterilir. Günlük hayatta kullanılan el kantarı, kütle ölçecek şekilde bölmelendiğinden ağırlığı da ölçebilir.

KÜTLE VE AĞIRLIK FARKLI KAVRAMLARDIR
Kütle ve ağırlık farklı kavramlardır, birbirine karıştırılmamalıdır. Kütle değişmeyen madde miktarı, ağırlık ise Dünya’nın cisimlere uyguladığı çekim kuvvetinin ölçüsüdür.
  • Kütle, eşit kollu terazi ile ölçülür ve birimi kilogram (kg) ya da gram (g) dır. Ağırlık ise dinamometre ile ölçülür ve birimi Newton (N)'dur.
  • Eşit kollu terazi ile kütlesi 1 kg ölçülen cisim, dinamometre ile ölçüldüğünde ağırlığı yaklaşık olarak 10 N bulunur. Bu durumda Dünya üzerindeki cismin ağırlığı, kütlesinin yaklaşık 10 katıdır.
  • Bir cismin kütlesi bulunduğu yere göre değişmez ancak ağırlık, yer çekimi kuvvetine göre değişir.
  • Bir cismin ağırlığı, Dünya'nın şekli kutuplardan basık olduğundan kutuplarda en çok, ekvatorda en az ölçülür.
  • Ay’daki çekim kuvveti, Dünya’dakinin 1/6’i kadardır. Dünya’da ağırlığı 6 N ölçülen cisim, Ay’da 1 N ölçülür.
Dünya ve Ay örneğinde olduğu gibi diğer gök cisimlerinde de cisimlere uygulanan kütle çekim
kuvveti farklıdır. Örneğin Dünya’da 1 kilogramlık cisme etki eden kütle çekim kuvveti 9,81 N iken
Jüpiter’de bu değer 23,3 N'dur.

Dünya’nın yüzeyinden uzaklaşıldıkça Dünya’nın cisimlere uyguladığı kütle çekim kuvveti azalır. Dünya’dan Ay’a doğru yol alan bir cismin Dünya’nın yörüngesinden çıkana kadar ağırlığı azalır. Belli bir noktadan sonra cisme, Ay'ın çekim kuvveti etki etmeye başlar.




Yorumlar