EVSEL ATIKLAR VE GERİ DÖNÜŞÜM (7.SINIF)
GERİ DÖNÜŞÜMÜ SAĞLANABİLEN MADDELER NELERDİR?
Doğanın tersine insanlar büyük ölçüde çöp üretmektedir. Endüstrileşmiş bir ülkede yaşayan dört kişilik bir ailenin bir yıl boyunca ürettiği çöpün ağırlığı bir tonun üzerindedir. Bu miktarın büyük bir kısmı gerçekten çöp değildir.
Yaşam alışkanlıklarımızı değiştirerek çevre sorunları ile mücadele edebiliriz.
Kâğıt, plastik, cam, alüminyum, pil gibi katı atıklar geri dönüşüm kutularında toplanmalı, ilgili tesislere yerel yönetimlerce ulaştırılmalıdır.
Geri dönüşüm faaliyetlerinde bulunmak, dünyamızın kaynaklarının daha tasarruflu kullanılmasını sağlar. Kaynakların, tasarruflu kullanılması ise aile ekonomimize ve ülke ekonomimize fayda sağlayacağı gibi çevrenin korunmasına da katkıda bulunur.
Evimizde kullandığımız, ihtiyacımızı karşıladıktan sonra işimize yaramayan ambalaj atıklar, katı atıklardır. Pet şişeler, cam kavanoz ve şişeler, tarihi geçmiş gazeteler, kullanılmış kâğıtlar, bitmiş piller, alüminyum kutular, karton kutu ve poşetler evimizdeki katı atıklardır.
Katı atıkların yanı sıra evimizde sıvı atıklar da bulunur. Bulaşık ve çamaşır makinelerinin kullanımı sonucu atılan su, kızartma gibi yemeklerde kullanılan sıvı yağlar sıvı atıklardır.
GERİ DÖNÜŞÜMÜN ÖNEMİ
İstek ve ihtiyaçlarımızın karşılanması sürecinde elektrik, su, yakıt, gibi pek çok çeşitte doğal kaynak tüketilir. Dünya nüfusunun 7 milyarın üzerinde olduğu düşünülürse insanların istek ve ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için doğal kaynaklar yeterli olmaz.
Ne kadar tükettiğimizi ve tüketimlerimizin nelere yol açtığını bilmek, bilinçli tüketim alışkanlıkları edinmemizi ve tüketim konusunda bilinçli davranmamızı sağlar.
Dünyadaki insanların gereksinimleri genel olarak hesaplandığında, ihtiyacı karşılamak için 1 tam ve 3’te 1 kadar fazlası dünya gereklidir. Ancak bir tek dünya olduğu için tüketim alışkanlıklarının değiştirilmesi zorunludur. Bu durum kaynakların sürdürülebilir kullanılmasını gerekli kılmıştır.
Kaynakların sürdürülebilir kullanılmasının en önemli yollarından birisi de geri dönüşüm faaliyetlerini yaygınlaştırmaktır.
Doğal kaynakların tüketimini yavaşlatmak amacıyla geri dönüşüm kampanyaları başlatabiliriz.
Öncelikle kendi sınıfımıza, sonrasında okulumuzdaki tüm sınıflara atık kâğıt, cam, plastik ve pil toplama kutuları yerleştirebiliriz.
İlçemizin belediye başkanından randevu alarak sınıfça yaptığımız geri dönüşüm çalışmalarımızı anlatabiliriz. Bu çalışmaları, ilçe geneline yaygınlaştırmak için belediye başkanımızdan destek alabiliriz.
Doğal kaynakların tüketimi yavaşladığında doğaya verdiğimiz zarar da azalacaktır.
Geri dönüşümün amaçlarından bir diğeri de katı atık miktarlarının azaltılması ile çevre kirliliğinin önemli ölçüde önlenmesini sağlamaktır.
ATIK SULARIN ARITIMI
Dünyadaki su kaynaklarının çok az bir kısmı içilebilir tatlı su kaynaklarıdır. Bu nedenle su kaynaklarımızı çok dikkatli kullanmalı, suyu israf etmemeliyiz.
Gelişen teknoloji ile birlikte üretilen ürün miktarı artmış, üretimle oluşan atık maddeler hava, toprak ve suda kirliliğe neden olmuştur. Bu durum içtiğimiz suların arıtılması ihtiyacını doğurmuştur.
Kentlerin ve kasabaların suyu göllerden, ırmaklardan ve barajlardan elde edilir. Su, kullanılacak duruma gelmeden önce su arıtma tesislerinde temizlenir. Bu temizleme işlemi, aşamalı olarak gerçekleştirilir. Su öncelikle süzülerek büyük parçalardan kurtulur. Ardından çökeltme işlemiyle, suda asılı kalan maddelerin dibe çökmesi sağlanır. Sonrasında su, kum ve çakıl süzgeçten geçirilir ve sıra klorlama aşamasına gelir. Bu aşamada suya klor eklenerek mikroplardan arındırılır. Su deposuna giden su, borulara pompalanarak evlerimize ulaşır.
Demir, çelik, bakır, kurşun, kâğıt, plastik, kauçuk, cam, elektronik atıklar gibi maddelerin geri dönüşüm tesislerinde işlenmesi ve tekrar kullanılması, doğal kaynakların tükenmesini önler. Bu durum, ülkelerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ithal edilen hurda malzemeye ödenen döviz miktarını da azaltır, kullanılan enerjiden büyük ölçüde tasarruf sağlar.
Alüminyumun geri kazanımıyla;
Enerji tüketiminde %95, hava kirliliğinde %90, su kirliliğinde %97 azalma gerçekleşir. On adet alüminyum içecek kutusu geri kazanıldığında, bir lambanın 35 saatte ya da bir televizyonun 30 saatte harcadığı elektrik enerjisi korunmuş olur.
Hava kirliliği %74-94, su kirliliği %35, su kullanımı %45 azaltılır. Bir ton atık kâğıdın, kâğıt hamuruna katılmasıyla 8 ağacın kesilmesi önlenebilir.
KULLANILABİLİR EŞYALARI, İHTİYAÇ SAHİPLERİNE ULAŞTIRALIM
Günlük yaşamda kullandığınız eşyalar, doğal kaynaklardan üretilmiştir. Yün halının üretiminden satışına kadarki süreci ele alalım.
Yün, koyunlardan kırkılır. Kırkılan yün eğrilerek iplik yapılır. İplik, boyalar kullanılarak boyanır. Yün iplik dokunarak yün halılar üretilir. Ürünlerin nakliyesi sırasında fosil yakıt kullanılır. İlk aşamadan son aşamaya kadar insan emeği gereklidir.
Anlatılan süreci düşündüğünüzde bu ürünlerin en verimli şekilde kullanılması hem doğayı hem de insan emeğini korumak açısından önemlidir. Bu nedenle eşyalarımızı temiz ve düzenli kullanmalıyız. İhtiyaç duymadığımız eşyalarımızı ihtiyacı olanlara vermeliyiz. Böylelikle israfın önüne geçeriz.
Günlük yaşantımızı sürdürebilmek için pek çok maddeye ihtiyaç duyarız. İhtiyacımızı karşıladıktan sonra bu maddelerin işimize yaramayan kısımları, atıkları oluşturur. Pil, cam, ambalaj atıkları, yemek artıkları evsel katı atıkları oluştururken, atık yağlar, kirli sular, lağım suları evsel sıvı atıkları oluşturur. Atıkların etkilerini ve geri dönüşüm yollarını inceleyelim.
Ormanlık bir alanda dolaşıyorsanız mis gibi havayı soluyarak içinize çekebilirsiniz. Ormanlık alanda binlerce canlı yaşar ancak kendi aralarındaki düzen sayesinde atık maddeler ve ölen canlılar ayrıştırıcı canlılar tarafından geri dönüştürülür. Oysa kalabalık bir şehrin merkezinde dolaşırken egzoz, çöp kokusu gibi hoş olmayan kokulara maruz kalabilirsiniz.
Çürüyebilen her şey organik atıktır ve çöp olarak değerlendirilebilir. Sebze ve meyvelerin yenilmeyen kısımları çöptür. Plastik, cam, alüminyum, kâğıt, pil çöp değildir. Birtakım işlemlerden geçirildikten sonra geri dönüşümü sağlanabilir. Yeniden değerlendirilme imkânı olan atıkların çeşitli işlemlerden geçirilerek ikincil ham maddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dâhil edilmesine geri dönüşüm denir.
Yaşam alışkanlıklarımızı değiştirerek çevre sorunları ile mücadele edebiliriz.
Kâğıt, plastik, cam, alüminyum, pil gibi katı atıklar geri dönüşüm kutularında toplanmalı, ilgili tesislere yerel yönetimlerce ulaştırılmalıdır.
Geri dönüşüm faaliyetlerinde bulunmak, dünyamızın kaynaklarının daha tasarruflu kullanılmasını sağlar. Kaynakların, tasarruflu kullanılması ise aile ekonomimize ve ülke ekonomimize fayda sağlayacağı gibi çevrenin korunmasına da katkıda bulunur.
Evimizde kullandığımız, ihtiyacımızı karşıladıktan sonra işimize yaramayan ambalaj atıklar, katı atıklardır. Pet şişeler, cam kavanoz ve şişeler, tarihi geçmiş gazeteler, kullanılmış kâğıtlar, bitmiş piller, alüminyum kutular, karton kutu ve poşetler evimizdeki katı atıklardır.
Katı atıkların yanı sıra evimizde sıvı atıklar da bulunur. Bulaşık ve çamaşır makinelerinin kullanımı sonucu atılan su, kızartma gibi yemeklerde kullanılan sıvı yağlar sıvı atıklardır.
GERİ DÖNÜŞÜMÜN ÖNEMİ
İstek ve ihtiyaçlarımızın karşılanması sürecinde elektrik, su, yakıt, gibi pek çok çeşitte doğal kaynak tüketilir. Dünya nüfusunun 7 milyarın üzerinde olduğu düşünülürse insanların istek ve ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için doğal kaynaklar yeterli olmaz.
Ne kadar tükettiğimizi ve tüketimlerimizin nelere yol açtığını bilmek, bilinçli tüketim alışkanlıkları edinmemizi ve tüketim konusunda bilinçli davranmamızı sağlar.
Kaynakların sürdürülebilir kullanılmasının en önemli yollarından birisi de geri dönüşüm faaliyetlerini yaygınlaştırmaktır.
Öncelikle kendi sınıfımıza, sonrasında okulumuzdaki tüm sınıflara atık kâğıt, cam, plastik ve pil toplama kutuları yerleştirebiliriz.
İlçemizin belediye başkanından randevu alarak sınıfça yaptığımız geri dönüşüm çalışmalarımızı anlatabiliriz. Bu çalışmaları, ilçe geneline yaygınlaştırmak için belediye başkanımızdan destek alabiliriz.
Doğal kaynakların tüketimi yavaşladığında doğaya verdiğimiz zarar da azalacaktır.
Geri dönüşümün amaçlarından bir diğeri de katı atık miktarlarının azaltılması ile çevre kirliliğinin önemli ölçüde önlenmesini sağlamaktır.
ATIK SULARIN ARITIMI
Dünyadaki su kaynaklarının çok az bir kısmı içilebilir tatlı su kaynaklarıdır. Bu nedenle su kaynaklarımızı çok dikkatli kullanmalı, suyu israf etmemeliyiz.
Gelişen teknoloji ile birlikte üretilen ürün miktarı artmış, üretimle oluşan atık maddeler hava, toprak ve suda kirliliğe neden olmuştur. Bu durum içtiğimiz suların arıtılması ihtiyacını doğurmuştur.
Kentlerin ve kasabaların suyu göllerden, ırmaklardan ve barajlardan elde edilir. Su, kullanılacak duruma gelmeden önce su arıtma tesislerinde temizlenir. Bu temizleme işlemi, aşamalı olarak gerçekleştirilir. Su öncelikle süzülerek büyük parçalardan kurtulur. Ardından çökeltme işlemiyle, suda asılı kalan maddelerin dibe çökmesi sağlanır. Sonrasında su, kum ve çakıl süzgeçten geçirilir ve sıra klorlama aşamasına gelir. Bu aşamada suya klor eklenerek mikroplardan arındırılır. Su deposuna giden su, borulara pompalanarak evlerimize ulaşır.
Yer altı suları, kirliliğin söz konusu olmadığı durumlarda çoğunlukla temiz olur. Doğanın milyonlarca yıldır suyu arıtmak için kendine özgü yöntemleri vardır. Kaya ve toprak katmanları, süzgeç gibi davranarak birçok yabancı madde ve bakteriyi tutar. Sudaki canlılık etkinlikleri sayesinde oluşan oksijen de ölmüş canlıların parçalanmasını sağladığından suyun temiz kalmasında rol oynar. Suyun içindeki kimyasal maddeler, su yosunları tarafından tutulur ve su yumuşatılır.
GERİ DÖNÜŞÜMÜN EKONOMİYE KATKISI
Geri dönüşümün farkına varan ülke ve üreticiler, kaynak israfını önlemek ve ortaya çıkabilecek enerji krizleri ile baş edebilmek için atıkların geri dönüştürülmesi ve tekrar kullanılması için çeşitli yöntemler aramış ve geliştirmişlerdir.Demir, çelik, bakır, kurşun, kâğıt, plastik, kauçuk, cam, elektronik atıklar gibi maddelerin geri dönüşüm tesislerinde işlenmesi ve tekrar kullanılması, doğal kaynakların tükenmesini önler. Bu durum, ülkelerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ithal edilen hurda malzemeye ödenen döviz miktarını da azaltır, kullanılan enerjiden büyük ölçüde tasarruf sağlar.
Alüminyumun geri kazanımıyla;
Enerji tüketiminde %95, hava kirliliğinde %90, su kirliliğinde %97 azalma gerçekleşir. On adet alüminyum içecek kutusu geri kazanıldığında, bir lambanın 35 saatte ya da bir televizyonun 30 saatte harcadığı elektrik enerjisi korunmuş olur.
Atık kâğıtlar belirli işlemlerden geçirildikten sonra kâğıt üretilir.
Kullanılmış kâğıdın tekrar kâğıt imalatında kullanılmasıyla;Hava kirliliği %74-94, su kirliliği %35, su kullanımı %45 azaltılır. Bir ton atık kâğıdın, kâğıt hamuruna katılmasıyla 8 ağacın kesilmesi önlenebilir.
Camın geri dönüştürülmesiyle;
Enerji tüketiminde %25, hava kirliliğinde %20, maden atığında %80, su tüketiminde %50 azalma gerçekleşir. Kum, soda ve kireç gibi doğal kaynaklar korunur.KULLANILABİLİR EŞYALARI, İHTİYAÇ SAHİPLERİNE ULAŞTIRALIM
Günlük yaşamda kullandığınız eşyalar, doğal kaynaklardan üretilmiştir. Yün halının üretiminden satışına kadarki süreci ele alalım.
Anlatılan süreci düşündüğünüzde bu ürünlerin en verimli şekilde kullanılması hem doğayı hem de insan emeğini korumak açısından önemlidir. Bu nedenle eşyalarımızı temiz ve düzenli kullanmalıyız. İhtiyaç duymadığımız eşyalarımızı ihtiyacı olanlara vermeliyiz. Böylelikle israfın önüne geçeriz.
Yorumlar
Yorum Gönder