EĞİK DÜZLEM - ÇIKRIK (8.SINIF)

EĞİK DÜZLEM
Bir levhanın ucu cismin çıkarılacağı yere dayanırsa eğik düzlem adı verilen basit makine elde edilir.

Eğik düzlem üzerindeki cisim, ağırlığından daha az kuvvetle yukarı çıkarılabilir.
Aynı cisim iki farklı şekilde h yüksekliğine çıkarıldığında yapılan işler eşit olur. Eğik düzlem kullanılarak cisim daha az kuvvetle yukarı çıkarılır. Yani kuvvetten kazanç sağlanır. Bu durumda yoldan kayıp olacağı için cismi aynı yüksekliğe çıkarmak için cisme daha fazla yol aldırmak gerekir.

Cismi eğik düzlem üzerinde daha da küçük kuvvetle hareket ettirmek için daha uzun rampa kullanmak gerekir.


NOT: Eğik düzlemin eğimi azaltılırsa uygulanması gereken kuvvet azalır.

ÇIKRIK
Çıkrık dönme eksenleri farklı iki veya daha fazla silindirden oluşur. Kuvvetin uygulandığı çevirme kolunun çapı, yükün bağlı olduğu silindirin çapından büyüktür. Bu nedenle yük, küçük bir kuvvetle hareket ettirilir. Yani kuvvetten kazanç sağlanır.

Kalemtraş, el mikseri, el matkabı, tornavida, bisiklet pedalı, kahve değirmeni ve kıyma makinesi çıkrığa örnek verilebilir.

Çıkrıkta kuvvet kolu yük kolundan büyük olduğundan kuvvetten kazanç sağlanır.

Çıkrık, kuyudan su çıkarmada da kullanılır. Yarıçapı büyük olan kol çevrildiğinde kovanın bağlı olduğu silindir de aynı sayıda döner. Böylece su dolu kovanın ipi yarıçapı küçük olan silindire dolanır ve kova yükselir.





Yorumlar

Yorum Gönder