ERGENLİK VE SAĞLIK (8.SINIF)
ERGENLİK VE SAĞLIK
İnsanda üreme organlarının gelişmesinin tamamlandığı ve üreme organlarında üreme hücrelerinin oluşturulmaya başlandığı dönemde ergenlik dönemi denir. Bireyden bireye değişmekle birlikte genellikle 12 -21 yaşları arası, ergenlik dönemi olarak kabul edilir.
Kızlar erkeklerden yaklaşık olarak iki yaş önce ergenliğe girer ve erkeklerden daha önce ergenlikten çıkarlar. Ergenlik dönemi süresince kız ve erkeklerde pek çok bedensel ve ruhsal değişimler gerçekleşir.
Erkek ve Kızlarda Ortak Olarak Görülen Bedensel Değişimler
Ergenlik dönemine giren kız ve erkeklerde büyüme ve gelişme hızlanır. Boy uzar, kilo artar. Vücut gelişir. Deride yağlanma artar. Bunun sonucunda yüzde sivilce ve siyah noktalar çıkar. Koltuk atları ve dış eşeysel organların çevresinde kıllanmalar meydana gelir. Vücutta kas ve yağ dokunun gelişmesiyle vücut, cinsiyete özgü şekil alır. Üreme organları gelişir. Seste değişim olur.
Sadece Kızlarda Görülen Bedensel Değişmeler
Ergenliğe giren kızlarda yumurtalıklarında her ay bir adet yumurta oluşturma süreci (adet görme, adet döngüsü) başlar. Göğüs bölgesi gelişir. Yağ dokusunun birikmesi sonucunda kalça genişler.
Sadece Erkeklerde Görülen Bedensel Değişmeler
Ergenliğe giren erkek bireylerde üreme organları gelişimini tamamlar ve olgunlaşır. Testislerde sperm üretimi başlar. Gırtlak gelişir, ses kalınlaşır. Yüz bölgesinde bıyık ve sakal çıkar.
Ergenlik Döneminde Görülen Ruhsal Değişmeler
Ergenlik dönemine giren bireylerde aşağıda verilen ruhsal değişim olayları gözlenir.
Kimlik Arayışı: Ergen çevreyi ve hayatı sorgular. Kendisini etrafındaki bireylere kabul ettirmek ister. Kendi kimliğini bulmaya çalışır.
İletişim Sorunları: Ergen arkadaşlarından farklı olmak, bulunduğu ortamda dikkat çekmek ve bir arkadaş grubuna katılmak ister. Çok eleştirici ve sinirli olduğundan dolayı, diğer insanlarla iletişim kurmada zorluklar yaşar.
Duygusal Dalgalanmalar: Ergenler çok hızlı değişen bedensel yapılarının kendilerini olgun kişiler gibi gösterdiğinden dolayı, çevrelerindeki bireylerden utanabilirler. Ergenlerde çok sık hayal kurma, aşırı öfkelenme, nedensiz olarak can sıkıntısı hissetme, cinsel konulara merak duyma, aynı gün içinde pek çok duyguyu yaşama gibi duygusal dalgalanma örnekleri görülür.
Bağımsızlık Duygusu: Ergenlerin anne, baba ve yakın akrabalara olan bağımlılığı azalır. Kurallara karşı çıkar. Kendi başına hareket etmek ve yalnız kalmak ister.
Zihinsel (Bilişsel) Değişimler: Ergenin soyut algılama yeteneği artmıştır. Daha hızlı okuyabilmekte ve okuduklarını daha iyi anlayabilmektedir. Çoğunlukla kararsız olup, bir konu üzerinde dikkatini uzun süre toplayamamaktadır.
Ergenlik Döneminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ergenlik, insan hayatının doğal bir dönemdir. Bütün insanlar bu dönemi yaşarlar. Bu yüzden ergenlik döneminde vücutta oluşan değişimlerden utanılmamalıdır.
Ergenliğin sorunlu geçmesinin en belirgin nedenlerinden biri; sağlıklı iletişim kurulmamasıdır.Bu konuda; baba, anne, abla, abi, doktor, psikolog, öğretmen vb. kişiler yardımcı olabilir.
Ergenliğe giren birey ergenlikle ilgili sorularını ilk olarak çok güvendiği kişilere sormak ister. Bu bireyler ergeni, uygun cevaplarla bilgilendirmelidir. Cevap verirken ergeni utandırmamalı ve onu suçlamamalı ve onu suçlamamalıdır.
Çoğunun ergenlik dönemini sağlıklı geçirmesini isteyen aileler, aşağıdaki hususlarra dikkat etmelidir.
- Ergen yaşına uygun spor yapmalıdır.
- Ergen resim, müzik, el sanatları gibi belli bir hobi edinmelidir.
- Ergen yeterli ve dengeli beslenmelidir.
Yorumlar
Yorum Gönder